Czy się opłaca?

Ostatnimi czasy redakcja „P. R." coraz częściej olrzymuje zapytania, jak zakła­dać szkółki drzew owocowych, jak je naieży prowadzić ild. Wysunęło to przeto koniecz­ność szerszego omówienia tego zagadnie­nia, ze względu na to, że prowadzenie szkół­ki nie należy do rzeczy łatwych, wymaga dużo wiadomości fachowych oraz umiejętno­ści praktycznego wykonania szeregu nie­zbędnych czynności. Nie znaczy to jednak, że wskazując na konieczne przygotowanie chce­my chętnych odwieść od zamiaru założenia szkółki «— raczej wprost przeciwnie, tylko że już nazbyt wiele było wypadków, że ktoś się zapalił do tej roboty, wykosztował się, no a rezultat żaden, bo po pewnym czasie stwierdził, że brak mu potrzebnych wiado­mości oraz praktyki. A zatem — chcąc zało­żyć szkółkę drzewek owocowych, trzeba się do tej pracy odpowiednio przygotować. Książek, dostępnie i wyczerpująco napi­sanych, na podstawie których można byłoby nauczyć się tej sztuki, nie ma. Zresztą jed­nocześnie z teorią musi iść i praktyka, naj­lepiej więc byłoby odbyć praktykę u spe-cjalisty-szkółkarza. Jest to droga do zdoby­cia potrzebnych wiadomości i umiejętności najpewniejsza. Zakładając szkółkę trzeba sobie przede wszystkim postawić za cel: otrzymanie z czasem takiego drzewa, które będzie rodzi­ło dużo pięknego, smacznego owocu i po-kupnego na rynkach. Ale nie tylko to — drzewo powinno być wytrzymałe na mrozy, stawiać opór wiatrom, nie podlegać choro­bom, często rodzić, dobrze rosnąć na róż­nych glebach, poza tym jeżeli chodzi o owo­ce z tych drzew, to winny się dobrze i dłu­go przechowywać, debrze znosić przewóz (transport) itd. Już z tego tylko, cośmy wyżej powiedzie­li, widać, ile spraw trzeba rozwiązać i dopil­nować, chcąc dobrze wyhodować drzewko. Ile przy tym trzeba posiadać wiadomości po­za praktyką w wykonaniu prac. Ogrodnicy różnymi sposobami i umiejęt­nością dochodzą do dobrych rezultatów, tzn. otrzymują drzewka o takich właśnie za­letach: oczkowaniem, szczepieniem, podwój­nym szczepieniem, przeszczepianiem, dobo­rem podkładek, bądź jako dzik, bądź na podkładkę przewodnią. Dochodzi do t-^go czynność dość trudna w wykonaniu, miano­wicie cięcie, tzw. prowadzenie koron itd. Poza tym prowadzenie szkółki wymaga poświęcenia dużo czasu oraz znacznego ka­pitału, bowiem na wyhodowanie drzewka owocowego potrzeba kilku lat. Przede wszy­stkim trzeba wyhodować podkładki, np. z nasion, następnie oczkować je, a gdy zajdzie potrzeba to szczepić itd. Na to wszystko po­trzeba 3 do 5 lat, a więc przez ten cały okres włożeny kapitał jest unieruchomiony. A teraz omówmy sobie najważniejszą rzecz — sprawę doboru odmian *). Jednym z największych nieszczęść w sa­downictwie naszym jest niewątpliwie to, że wiele sadów zostało założonych z drzewek niewiadomej odmiany. A dniało się to dzięki nieuczciwości jarmarcznych handlarzy lub domorosłych szkółkarzy. Pierwsi bowiem skupują za grosze w różnych szkółkach drzewka „brakowne", przeznaczone nieraz do wyrzucenia, nie troszcząc się o to, z jaki­mi odmianami mają do czynienia, lub wprost przy przewozie drzewka zostają zmieszane ze sobą. Zwykle wiele drzewek brakownych to różne odmiany, która okazały się nieod­powiednie z tych czy innych względów. Szkółka postanowiła wyrzucić je, nie chcąc brać odpowiedzialności; woli sprzedać drzew­ka hurtem handlarzowi tanio, niż poszcze­gólnym klientom, wobec których jest odpo­wiedzialna. Domorośli zaś szkółkarze nie mają zwykle własnych mateczników, gdzie odmiany są ustalone i pewne, a biorą „zra­zy" (do szczepienia, czy oczkowania) z róż­nych sadów, dając im takie nazwy, jakie po­daje dający zrazy. Stąd też pochodzi, że ma­my w kraju tyle odmian nienadających się ani do handlu, ani nawet częs'o na użytek domowy. Często również okazuje się, że drzewko rodzi tylko jakieś „psiarki", albo też przy pierwszym silniejszym mrozie ginie. Dobór właściwej odmiany ma niezmier-nia duże znaczenie w każdej szkółce. Szkół­karz więc powinien zdawać sobie sprawę ze swej odpowiedzialności zarówno wobec każ­dej osoby, która u niego kupuje drzewko, jak również wobec całego sadownictwa pol­skiego. Wniosek stąd prosty dla każdego, kto zamierza hodować sam drzewka owoco­we zarówno na własny użytek, jak i na sprze­daż, że powinien znać się na odmianach, brać zrazy ze źródła pewnego i nie pomie­szać ich ze sobą. Rozpoznawanie odmian drzew owoco­wych jest jedną z najtrudniejszych rzeczy w ogrodnictwie i niewiele osób w Polsce to po­trafi, co jest zresztą zupełnie zrozumiałe, gdy się zważy, że jest w naszym kraju po kilka tysięcy odmian jednego gatunku, np. gruszek, czy jabłoni. Z tego, co zostało wyjaśnione wyżej, wy­nika, że szkółki może prowadzić tylko ten, kto ma odpowiedni kapitał na wkład kilku­letni i opłacanie fachowego personelu oraz zna przedmiot doskonale. Również kosztow­na jest praca pielęgnacyjna przy drzewkach, przez kilka lat, nie tylko tzw. robocizna, ale także trzeba mieć na odpowiednie, często drogie narzędzia. Kto tego nie posiada, musi się liczyć z niepowodzeniem, zwłaszcza, że w początkach trudno o kupujących; szkółka musi sobie wyrobić „dobrą markę". Natomiast hodowla drzewek owocowych na własny użytek nie opłaci się stanowczo, gdyż wymaga dużo zachodu i przygotowa­nia, na cc rolnik nie zawsze może sobie po­zwolić, poza tym otrzymuje się materiał wątpliwej jakości, a co najważniejsze, traci­my kilka lat na czekanie. Lepiej się zawsze opłaca kupić gotowe drzewko do sadzenia, zwłaszcza że dochód będziemy mieli wkrót­ce, np. karły płacą za siebie w ciągu 2 lat, rodząc owoce natychmiast po posadzeniu.

O serwisie

“ Serwis poĹ›wiÄ™cony zagadnieniom oraz nowinkom na temat rolnictwa w okresie przedwojennym. Mam gĹ‚Ä™bokÄ… nadzieje, ĹĽe zawarte tutaj rady, znajdÄ… zastosowanie w rolnictwie teraĹşniejszym.”