Nasza Konstytucja

Rolnictwo a konstytucja mówimy o naszym państwie, iż jest Rzecząpospolitą. Jest zgodne z tym, co głosi I artykuł dzisiejszej Ustawy Konstytu­cyjnej: Państwo polskie jest wspólnym do­brem wszystkich obywateli". Wyraz rzecz­pospolita znaczy zatem, że nasze państwo nie jest własnością tej lub innej jednostki, tej lub innej grupy ludzkiej, lecz że należy do ogółu obywateli zamieszkujących naszą ziemię. Cóż to jest państwo? Od razu nasuwa się odpowiedź: państwo to władza. Zapewne, że państwo to władza, ale sama władza nie mo­głaby stanowić państwa. Na to aby istniało państwo, muszą istnieć ludzie zamieszkujący wspomniany obszar ziemi. Dopiero ci ludzie, podlegający najwyższej władzy, stanowią państwo. Zrozumiałe jest, że władza w pań­stwie jest konieczna do tego, aby mogło ono zorganizować w kraju życie polityczne, go­spodarcze i społeczne, podzielić pracę oby­wateli, nadać jej kierunek, czuwać nad jej wykonaniem. Państwo określa prawa i obo­wiązki obywateli, czuwa nad bezpieczeń­stwem kraju, w razie potrzeby organizuje obronę, utrzymuje stosunki z innymi pań­stwami. Państwo ma władzę, tzn. ma moc rozkazywania i wymaga posłuszeństwa. Jak­żeby bowiem wyglądało życie dużego kraju bez tego koniecznego posłuszeństwa władzy państwowej. Wszak wiemy, że nawet w naj­mniejszym warsztacie nie idzie składnie pra­ca, gdy brak ręki kierowniczej. A cóż dopie­ro w państwie, które możemy porównać do olbrzymiego warsztatu, zatrudniającego mi­liony ludzi. Nie wszystkie państwa sprawują swą wła­dzę w jednakowy sposób. Jeśli najwyższa władza państwowa spoczywa w rękach jedne­go człowieka — króla, cesarza, który wyko­nywa ją w sposób nieograniczony, mówimy o monarchii absolutnej. Polska była aż do utraty swej niepodległości, przy końcu 18-tego wieku, monarchią, gdyż na jej czele stał król. Nie była jednak monarchią absolut­ną, lecz konstytucyjną, tzn. że władza króla była ograniczona. Władzę króla ograniczała właśnie konstytucja. Konstytucją nazywamy ustawę pisaną, określającą z jednej strony za­kres władzy i podział jej między tych, którzy ją w państwie sprawują, z drugiej zaś strony prawa i obowiązki ogółu obywateli. Mówiąc o władzy, musimy rozróżniać jej trzy zasadnicze działy: 1) władzę ustawodaw­czą, polegającą na opracowywaniu ogólnych zasad postępowania w pracy państwowej, czy­li na opracowywaniu prawa, a skupiającą się w państwie konstytucyjnym w Sejmie; 2) wła­dzę wykonawczą, której zadaniem jest stoso­wanie tych praw i przepisów w życiu, czyli rządzenie krajem, do czego powołany jesr rząd, tzn. prezes rady ministrów i ministro­wie, i wreszcie 3) władzę sądowniczą, roz­strzygającą spory między obywatelami i wy­mierzającą kary za przewinienia. Polska zaczęła przekształcać się w mo­narchię konstytucyjną w ciągu 15-go wieku. Za zaczątek naszej konstytucji uznaje się tzw. Statuty Nieszawskie, wydane w 1454 r. w Nieszawie przez Kazimierza Jagiellończy­ka. Najważniejszym z ich postanowień było zobowiązanie króla do tego, że nie wyda żad­nego nowego prawa, ani nie powoła pospo­litego ruszenia na wojnę bez zgody sejmików. Postanowienie to, rozciągnięte wkrótce na sejmy walne, czyli ogólnokrajowe, objęło ca­łą Polskę. Od tej pory król dzielił władzę ustawodawczą z Sejmem. Ustawa Radomska z 1505 roku, zwana „Nihil Novi", co znaczy „nic nowego", gdyż nie pozwalała królowi na wydawanie bez zgody posłów i senatorów żadnych nowych praw, utwierdziła ostatecz­nie Polskę w ustroju konstytucyjnym. Ograni­czono jednocześnie władzę wykonawczą kró­la z jednej strony zakazem składania z urzę­dów nieodpowiednich ministrów i innych wyższych urzędników państwowych, z dru­giej zaś strony wprowadzeniem zasady do­żywotniego sprawowania przez nich swych urzędów bez względu na wyniki pracy. To samo było, jeśli chodzi o ograniczenia władzy — już nie króla, lecz Prezydenta Rze­czypospolitej — za naszej pierwszej Konsty­tucji, uchwalonej przez Sejm Ustawodawczy dnia 21 marca 1921 roku. Mówiąc najogól­niej, ograniczenie władzy Prezydenta wy­tworzyło przerost władzy ustawodawczej, czyli Sejmu, z pokrzywdzeniem władzy Rzą­du. Prezydent właściwie nie mógł nic samo­dzielnie przeprowadzić, a tym samym nie mógł wpływać na bieg spraw państwowych. Obecna Ustawa Konstytucyjna została ostatecznie uchwalona w Sejmie po raz pier­wszy 16 stycznia 1935 roku, po raz drugi — po uwzględnieniu poprawek wprowadzonych przez Senat — w marcu tegoż roku. Najważ­niejszym rozdziałem w dzisiejszej Konstytu­cji jest rozdział mówiący o Prezydencie Rze­czypospolitej. Władza Prezydenta została bardzo znacznie rozszerzona. Prezydent ma prawo mianować i odwoływać Rząd, czyli Prezesa Rady Ministrów i samych Ministrów, oraz innych wyższych urzędników państwo­wych, tak cywilnych jak i wojskowych. To pozwala Prezydentowi kierować władzą wy­konawczą Państwa. Prezydent zwołuje i roz­wiązuje Sejm i Senat, mianuje część senato­rów, podpisuje każde prawo uchwalone przez Sejm i Senat. Jest zwierzchnikiem siły zbroj­nej kraju, w razie wojny mianuje Naczelnego Wodza, który jest przed Nim odpowiedzial­ny za swe czyny. Prezydent reprezentuje Pol­skę na zewnątrz. Na mocy dzisiejszej Konsty­tucji w ,,Jego osobie skupia się jednolita i niepodzielna władza państwowa". Mając w swych rękach tak wielką wła­dzę, Prezydent ma również wielką odpowie­dzialność za jej sprawowanie. Odpowiedzial­ność, którą na siebie bierze z chwilą obejmo­wania władzy, stwierdza Prezydent następu­jącą przysięgę: „Świadom odpowiedzialności wobec Boga i historii za losy Państwa, przy­sięgam Panu Bogu Wszechmogącemu, w Trój­cy Świętej Jedynemu, na urzędzie Prezyden­ta Rzeczypospolitej praw zwierzchniczych Państwa bronić, jego godności strzec, ustawę konstytucyjną stosować, względem wszyst­kich obywateli równą kierować się sprawie­dliwością, zło i niebezpieczeństwo od Pań­stwa odwracać, a troskę o Jego dobro za na­czelny poczytywać sobie obowiązek. Tak mi dopomóż Bóg i Święta Syna Jego Męka. Amen". (Art. 19 Ustawy Konstytucyjnej).Rolnictwo

O serwisie

“ Serwis poĹ›wiÄ™cony zagadnieniom oraz nowinkom na temat rolnictwa w okresie przedwojennym. Mam gĹ‚Ä™bokÄ… nadzieje, ĹĽe zawarte tutaj rady, znajdÄ… zastosowanie w rolnictwie teraĹşniejszym.”