Artykuy
  • Nasza Konstytucja
  • Nasz dotychczasowy dorobek na morzu
  • Polska C
  • Dalsza praca wychowanków PR
  • PR-owskie reportaże
  • Jak się powinniśmy bawić?
  • I przyjemne i pożyteczne
  • O wodzie, co w lodzie zakrzepła
  • Zadbajmy o pomieszczenia dla zwierzat
  • Znaczenie dobrego nasienia do siewu
  • Wrażenia z wycieczki do Danii
  • Wiadomości konieczne i pożyteczne
  • Wskazówki i Rady
  • Dalsza praca wychowanków PR
  • Gromada wiejska
  • Wszystko dla Ojczyzny!
  • Polska C - Ciąg dalszy
  • Sami o swej pracy
  • Zobaczę jak mieszkasz - powiem ci kim jesteś
  • Duże zyski!
  • Przegląd prasy rolniczej
  • Pałac radiowy w Nowym Jorku
  • Akcja kredytowa na radiofonizację wsi
  • Przysposobienie rolnicze a wieś
  • Droga do Danii
  • Na czasie
  • Nasi rodzice
  • Polska C
  • Bezpłatne lekarstwo
  • Na przedwiośniu
  • Wiosenne zabiegi w sadzie
  • Kłopoty z nasionami
  • Nieco majsterkowania
  • Żywokost pastewny
  • Ziemniaki odporne na raka
  • Co wykazały zapiski mleczności krów?
  • O czym piszą inni
  • Zupa kartoflowa
  • Ku czci wielkiego człowieka
  • Uniwersytety Wiejskie w Polsce
  • Prof. Władysław Grabski
  • Uniwersytety Wiejskie w Polsce
  • K o I eż a n ko m — d I a zastanowienia się i przemyślenia
  • Sołtys — i jego rola
  • Zastosujmy samopomoc w budownictwie wiejskim!
  • Jak zdobyć pieniqdze!
  • Wycieczka po własnym gospodarstwie
  • Świadoma hodowla
  • Zwierzęta w służbie człowieka
  • Przedwiośnie w kurniku
  • Przedwiośnie w królikarni
  • Łączna uprawa maku i marchwi
  • Co to są nasiona kwalifikowane?
  • O radiofonizacji świetlic w Polsce
  • Marszałek Edward Rydz-Smigły
  • Rolnictwo na Litwie
  • Policzmy się!
  • Do tych, co kończą PR
  • PSZCZELARZ i OGRODNIK
  • O ZAPRAWIANIU ZBÓŻ JARYCH
  • PR-owcy
  • Domy ludowe
  • Urzqdzajmy wycieczki!
  • Sławni ludzie spod wiejskiej strzechy
  • Czym sq ośrodki zdrowia
  • Jak z małych Jak z ziarnek piasku powstają ogromne góry, tak z małych ceynów rodzą się wielkie dzieła
  • Świadoma hodowla czy rozpłód bezmyślny?
  • Próbne płodozmiany pastewne
  • zdrowe i wysokie plony!
  • Jedziemy do Szwecji
  • O czym piszą inni?
  • Wielkanoc na wsi
  • PR-owskie reportaże
  • Godzianów — wieś postępowa
  • Nasze drogi
  • Deszczowe strugi
  • Jak dawniej bywało i jak teraz czasem bywa
  • SÓL BYDLĘCA ZIELONA
  • ZWALCZANIE MSZYC
  • Łubin pastewny
  • Opisy gospodarowania
  • JAK ZWALCZAĆ RÓŻYCĘ ŚWIŃ?
  • Przegląd prasy samorządowej
  • Wspomnienie o Profesorze Józefie Mikułowskim-Pomorskim
  • Kultura i Nałura
  • Uwagi na czasie
  • Czołem, przodownicy!
  • Skąd się'wzięły u nas ziemniaki?
  • Dzień Lasu
  • Czy się opłaca?
  • Jak zapewnić wodę roślinom
  • Wszyscy do walki z chrabgszczem!
  • Choroby drobiu
  • Wrażenia z wycieczki do Szwecji
  • Spożycie mięsa w świecie i w Polsce
  • Z kraju i ze świata
  • Londyn gra polskie melodie ludowe
  • Kim był Józef Piłsudcki
  • Niezwykły człowiek Aleksander Świętochowski
  • Uczmy się na poletkach
  • Trzeba umieć patrzeć - wiosna na wsi polskiej
  • O łych co kradnq słońce i wodę
  • Leczenie opojów stawu sko­kowego u konia
  • Pyrzysposobienie Rolnicze
  • Bądźmy rozważni
  • Oryginalna surowica przeciw różycy świń
  • Nieco liczb - plony zbóż
  • Spółdzielnie kontroli obór w Szwecji
  • Z prasy rolniczej
  • Przegląd prasy s a m o r z q d o w e j
  • Wiejskie uniwersytety ludowe w Polsce
  • Spisu ludności w Polsce, który został przeprowa­dzony w 1931-ym roku
  • Odbiornki radiowe dla szkół powszechnych
  • Młodzież wiejska a ideały spółdzielczości
  • Organizacja ruchu spółdzielczego w Polsce
  • Praca i współdziałanie trzech spółdzielni w jednej wsi
  • Stragan, czy spółdzielnia?
  • Wspomnienia o Józefie Rzadkowskim
  • Wycieczki do wsi
  • Moje wspomnienia z wycieczki do Czerniewic
  • Do walki z chorobami i szkodnikami roślin!
  • Oryginalna surowica przeciw różycy świń
  • Oświata rolnicza na wsi
  • Sami o sobie
  • O ZWALCZANIU WOŁKA ZBOŻOWEGO
  • Zatrucia zwierzgt ziemniakami i lekarstwami
  • Środki zapobiegawcze zatruciom ziemniakami:
  • Oznaczeniu chwastów, czyli roślin dziko ro­snących
  • O zielonkach i ich użytkowaniu
  • Zielonki strączkowe
  • Sianokosy
  • Spółdzielczość w pracy lwowskiego Związku Młodzieży Wiej­skiej
  • Szkoły spółdzielcze w Polsce
  • Radiofonizacja szkół
  • Gospodarcze znaczenie morza dla polskiej gospodarki
  • Surowce w Polsce
  • Ustrój szkolnictwa w Polsce przedwojennej
  • Wiejskie organizacje młodzieżowe
  • Prace na poletkach z okopowymi
  • Obrona przed wyradzaniem się ziemniaków
  • Studnia
  • Zjazd Wychowanków Uniwersytetu Ludowego w Różynie
  • Pułapki na „Owocówkę jabłkówkę"
  • Z prasy rolniczej
  • Wiosenna burza przyczyniła się do radiofonizacji wsi
  • Jan Matejko w rocznicę urodzin
  • Organizacja szkolnictwa powszechnego
  • Przy­sposobienie Rolnicze
  • Gromadzimy materiały!
  • W ogródku warzywnym
  • Mamy juz prosięta
  • Rozwój spółdzielczości wiejskiej
  • Ludzie z miasta na wyczasach na wiesi
  • Choroby w lecie
  • Dojrzewanie zbóż
  • Pot i pocenie się zwierząt
  • Rolnictwo

    Średnie szkoły rolnicze

    Dążenie do zakładania szkół rolniczych o poziomie średnim wystąpiło stosunko­wo późno, mianowicie około 1870 roku. Jąk wiemy, najpierw uznano potrzebę szkół wyż­szych, głównie dla rządzenia sprawami rolni­czymi, a dalej dla prowadzenia majątków; następnie przyszła kolej na szkoły niższe, z początku dla wykształcenia rządców, a póź­niej i drobnych gospodarzy. Zresztą tak zwa­ne szkoły rolnicze wyższe przez długie lata miały naprawdę poziom średni i dopiero kie­dy zaczęto wymagać przy przyjmowaniu do nich świadectwa z ukończenia gimnazjum — wyłoniły się ostatecznie średnie szkoły rol­nicze. Początkowo średnie szkoły rolnicze pow­stawały przede wszystkim przez podniesie­nie poziomu wybijających się szkół niższych. Później zakładano już umyślne średnie. Szko­ły tego typu rozwijały się głównie w Niem­czech i Austrii; w innych zaś krajach odby­wało się to o wiele słabiej, a w niektórych, np. skandynawskich (Szwecja, Norwegia i Dania), do wojny szkoły te nie znajdowa­ły uznania. Na ziemiach polskich pierwsza szkoła rol­nicza średnia powstała w Czernichowie pod Krakowem w 1881 roku. Powstała ona z prze­mianowania istniejącej tam od 1860 roku niż­szej szkoły rolniczej (przeznaczonej dla rząd­ców) na średnią. W Warszawie był od 1903 roku kurs rolniczy przy średniej szkole han­dlowej im. E. Rontalera, zamknięty po woj­nie (1921/22 r.) Nie był on jednak typowym i nie miał zresztą większego znaczenia. Już w odnowionej Polsce przekształcono w 1919 roku drugą niższą szkołę rolniczą (z 18961 na średnią, mianowicie w Sobieszynie pod Garwolinem (istniała do 1933 r.). Następnie w 1921 roku otwarto średnią szkołę rolniczą w Białokrynicy pod Krzemieńcem (na gru­zach podobnej rosyjskiej), a później już z gruntu tworzono nowe szkoły: w Bojanowie pod Rawiczem 1922 r., w Żyrowicaeh pod Słonimem 1923 r., w Bydgoszczy 1924 r. i w Dębowej Łące pod Wąbrzeźnem 1925 roku (później przeniesiono ją do Grudziądza). Powodzenie tych szkół za czasów pol­skich było tak wielkie, że myślano nawet o założeniu średniej szkoły rolniczej w każ­dym województwie. Nie urzeczywistniono te­go jednak, gdyż zabrakło ludzi nadających się na nauczycieli oraz środków material­nych. Szkoły te są bowiem dosyć kosztow­ne ze względu na konieczność posiadania folwarku i internatu. W ostatnich latach, mianowicie od ogło­szenia ustawy szkolnej z 1933 r., władze szkolne zdążają w dwu kierunkach: 1) roz­winięcia średnich szkół rolniczych na dwie grupy, to jest na gimnazja rolnicze, czyli wła­ściwe szkoły średnie, oraz na licea rolnicze, czyli szkoły średnie typu wyższego (dawna siódma i ósma klasa gimnazjum). Obecnie mamy gimnazja rolnicze w Czernichowie, Bojanowie, Żyrowicaeh i Grudziądzu, a licea rolnicze w Bydgoszczy i Białokrynicy oraz Czernicy pod Żydaczowem (z językiem ukra­ińskim). Zadanie szkoły czernichowskiej w 1881 r. było określone w słowach: „Wykształcenie gospodarzy wiejskich uzdolnionych do za­rządu folwarku". Późniejsze określenie brzmiało: „średnia szkoła (rolnicza) ma na celu przysposobienie samodzielnych teore­tycznie i praktycznie przygotowanych tech- n.i. ników rolnych". Jak więc widzimy z tego zadaniem średnich szkół rolniczych przez czas dłuższy było kształcenie kierowników mniejszych folwarków. Trzeba jednak dodać, że stosunkowo dużo wychowanków średnich szkół rolniczych przechodziło do innych za­wodów, obejmując zwłaszcza stanowiska urzędników. Obecnie zadanie średnich szkół rolniczych ujęte jest inaczej: ,,licea rolnicze dostarczają wsi pracowników odpowiednio wykształconych do podjęcia pracy nad usprawnieniem wytwórczości gospodarstw rolnych oraz prac organizacyjnych na wsi". Obecnie wychowankowie średnich szkół rol­niczych idą w głównej mierze na instrukto­rów i nauczycieli do niższych szkół rolni­czych, a w części tylko na gospodarstwa obce lub własne. Kurs nauczania w gimnazjach rolniczych trwa trzy lata, a po ukończeniu szkoły obo­wiązuje jeszcze roczna praktyka. Kurs liceum Tolniczego trwa również trzy lata. Rok szkol­ny zaczyna się we wrześniu i kończy się w czerwcu. Program przewiduje przedmioty ogólnokształcące, przyrodnicze i zawodowe rolnicze, a wreszcie uzupełniające, jak np. ekonomiczne, społeczne itp. Dla uzupełnienia wykładów szkoły te posiadają pomoce nau­kowe do pokazów i ćwiczeń z chemii, fizy­ki, maszynoznawstwa, hodowli, budownic­twa itp. Poza wykładami i ćwiczeniami ucz­niowie odrabiają jeszcze zajęcia praktyczne na folwarku szkolnym. Latem przeważnie odbywają praktyki. Zespół nauczający składa się z około dziesięciu nauczycieli stałych oraz kilku do­jeżdżających. Do obowiązków nauczycieli należy tylko nauczanie w szkole; badań nau­kowych, jak np. profesorowie szkół wyż­szych, nie prowadzą, a tylko czasem różne doświadczenia. Biorą też udział w pracach społeczno - oświatowych. Kandydaci na uczniów gimnazjum rolni­czego muszą posiadać świadectwo z ukończę nia pełnej szkoły powszechnej, dobre zdro­wie i mieć 14 — 18 lat. Do liceum rolnicze­go jest wymagane ukończenie gimnazjum ogólnokształcącego lub rolniczego: wiek 17— 22 lat. Każda średnia szkoła rolnicza liczy ogó­łem po około stu uczniów (na trzech kur­sach), z czego co roku kończy po dwudziestu kilku. Do liceów, które są jeszcze nawością w naszym szkolnictwie, idzie mniei młodzie­ży. Uczniowie gimnazjów rolniczych, zwłasz­cza będących poza miastami, mieszkaią nie­mal wyłącznie w internatach szkolnych. Dlatego też i koszt kształcenia się w nich jest wysoki. W dzisiejszym stanie nauczania i potrzeb gimnazja rolnicze nadają się przede wszyst­kim do kształcenia młodzieży na kierowni­ków mniejszych folwarków, właścicieli go­spodarstw wielkochłopskich; do kształcenia młodzieży na instruktorów i nauczycieli rol­niczych ze względu na zbyt krótki i zbyt wąski program mniej się nadają, to też licea są odpowiedniejsze dla tych celów. W średnich szkołach rolniczych jest to korzystnym, że dają one wiedzę zawodową do samodzielnej pracy w tym wieku, kiedy wychowanek jest w pełni zapału, mianowi­cie około 19 — 22 roku życia, a po odbyciu służby wojskowej może już swobodnie dzia­łać. Dla porównania podajemy, że ci, którzy kończą wyższe szkoły rolnicze zanim odbę­dą służbę wojskową i praktykę stają do pra­cy dopiero mając 26 — 30 lat. Szkoły śred­nie, jako krócej trwające, są również tańsze i łatwiejsze do ukończenia. Oprócz omówionych tutaj średnich szkół rolniczych, niejako „normalnych", istnieje jeszcze kilka jakgdyby szkół „specjalnych". Należą tu z dawna już istniejące szkoły dla instruktorek i nauczycielek wiejskiego go­spodarstwa kobiecego, mianowicie żeńskie Liceum Gospodarstwa Wiejskiego w Chylicz-kach pod Warszawą istniejące od 1891 roku i szkoła Gospodarcza Żeńska w Snopkowie pod Lwowem istniejąca od 1913 roku, zaś roczne Seminarium dla Nauczycielek Szkół Rolniczych w Sokołówku pod Ciechanowem istniało od 1927 do 1937 roku, a w bieżącym roku uruchamia się żeńskie Liceum Gospo­darstwa Wiejskiego w Gołotczyźnie pod Ciechanowem, również dla przygotowywania instruktorek i nauczycielek rolniczych. Poza tym w roku bieżącym zostało uruchomione w Sobieszynie (na miejsce zamkniętej przed kilku laty szkoły średniej) liceum rolnicze z umyślnym nastawieniem na kształcenie in­struktorów i nauczycieli rolniczych. W ten sposób omówiliśmy całokształt średniego szkolnictwa rolniczego w Polsce. Kształci się w nim około tysiąca uczniów, a w tym prawdopodobnie ponad połowę sta­nowią synowie wsi drobno-rolniczcj. Są to ilości duże, ale niedostateczne; zwiększenie ich może iść tylko powoli, bo nowe szkoły niełatwo powstają, a to ze względu na wspomniany już brak dobrych kandydatów na nauczycieli i kosztowność wyposażenia. Miejmy jednak nadzieję, że wzrost bę"dz1e zachodził.

    O serwisie

    “ Serwis poświęcony zagadnieniom oraz nowinkom na temat rolnictwa w okresie przedwojennym. Mam głęboką nadzieje, że zawarte tutaj rady, znajdą zastosowanie w rolnictwie teraźniejszym.”


    Artykuy
  • CO ZYSKALIŚMY PRZEZ SOLENIE SIANA
  • Szkoła Rolnicza Żeńska w Willi - Górze.
  • Kompostowe przemiany
  • Stan organizacji szkolnictwa powszechnego
  • Łubin pastewny
  • Więź
  • Kultura dźwignią wsi
  • Z gospodarstwa domowego
  • Żywienie owiec na pastwiskach
  • Teoria a praktyka
  • Na nowym poletku
  • Duńska Wystawa Rolnicza w Kopenhadze
  • Lustracja poletka
  • Jak wymierzyć nowe poletko
  • Radio w szkole roIniczej
  • Sierpniowe dni
  • Czy rolnicy mogą pomóc armi
  • Zakończenie pracy rocznej w zespole Przysposobienia Rolniczego
  • Warzywa na pokaz
  • Ochrona zbóż ozimych
  • Sprawy rolnicze
  • Nasze owce w jesieni
  • Mały sad
  • Strzyżenie owiec
  • Mieszanka poznańska
  • Biologiczne zwalczanie szkodników
  • Gimnazja i szkoły ogólnokształcace
  • Z gospodarstwa domowego
  • Kultura ludowa w programach radiowych
  • Zamieniajmy słowa w czyny!
  • Stoiska handlowe
  • Jak ło było na wystawie Przysposobienia Rolniczego w Woropajewie
  • Dwa przykłady uprawy ziemniaków
  • „Dom Chłopski" w Warszawie
  • Czyste nasienie — zdrowa roślina
  • Czy istnieje ptasie mleko
  • Konkurs wychowu prosiat
  • Konkursy wychowu drobiu
  • Pomyślmy o kiszonkach!
  • O czym pisza inni ?
  • Z przedwojennej prasy rolniczej
  • Przewodnik wycieczek wiejskich
  • Czy założenie sadu to wielkka sztuka
  • Rolnicze sprawy zbożowe
  • Wiejskie potrawy kulinarne
  • Zbliżamy się do Zachodu
  • Kryzys się nie powtórzy
  • Czym jest uniwersytet ludowy
  • Co, dlaczego i jak?
  • Jak cię widza tak cię piszą
  • Nowy przewodnik wiejski
  • Sprawa domów społecznych na wsi
  • O ustroju szkolnictwa
  • Jak wyglada Przysposobienie Rolnicze na Litwie
  • Wbrew prawdzie
  • Przechowanie okopowe płodów rolnych
  • Jesień na łąkach
  • Zakiszanie pasz
  • Opłaty od maki i kasz w polsce przedwojennej
  • Z pism samorzqdowych
  • O kiszonkach
  • Samorząd a spółdzielczośc
  • Rady i wskazówki dla samouków-rolników
  • Rozważania na progu nowego roku szkolnego B
  • Zjazd Wołyńskiego Związku Młodzie­ży Wiejskiej.
  • Przy rozpoczynaniu prac na wsi
  • Zespół pionierów Przysposobiena Rolniczego w kole młodzieży wiejskiej
  • Zespół jako akcelator rozwoju wsi
  • Idea Przysposobienia Rolniczego w Polsce
  • Zwalcznie Piędzika Przedzimka
  • Historia powstania szkół rolniczych
  • Egzamin konkursowy dla młodzieży wiejskiej
  • Nagrody - jako elament zachęcajacy młodzież do pracy na wsi
  • Początki Przysposobienia Rolniczego w Danii
  • Współpraca w naszej wsi
  • O wyborach do rad gromadzkich
  • Dlaczego lubię czytać „Przysposobienie Rolnicze"
  • Sól dla zwierząd domowych
  • Przeludnienie na wsi
  • Wykorzystajmy pochodzenie prosigt
  • Gospodarska hodowla świń
  • Spożytkowanie łetów ziemiacznych
  • Pisma młodzieży wiejskiej
  • C u d z e c h w a I i c i e swego nie znacie
  • Powrót Zaolzia do macierzy
  • Czym nas wzbogaciło Zaolzie?
  • O kursach dla zespołów Przygotowania Rolniczego
  • Dożynki na wsi
  • Wspomnienia z pobytu w szkole rolniczej
  • Rolnictwo akademickie
  • P oczątek nauczania rolnictwa na poziomie akademickim
  • Czego uczą w duńskich uniwersytetach ludowych
  • O szpitalach i korzystaniu z nich
  • Wybory do rad gminnych
  • Dlaczego nie można przerywać pracy hodowlane
  • Popiół — na łqki
  • Nie skąpo, ale oszczędnie
  • O paszach dla owiec w zimie
  • Z pism samorzadowych
  • Z pism spółdzielczych
  • Z kroju i ze świata
  • Wzkoryzstujemy okrespastwiskowy
  • Potrzeby szkół powszechnych i liceów
  • Rady i wskazówki dla samouków
  • Radio w oświacie pozaszkolnej
  • W Dzień Zaduszny na polskiej
  • Budowa Państwa Polskiego
  • Nasz dwudziestoletni okres odyzskania niepodleglosci
  • Ruch młodzieży wiejskiej i jego znaczenie
  • Cośmy zdobyli do dzisiaj w akcji Przysposobienia Rolniczego
  • Zaplanujmy ogródek warzywny na rok przyszły!
  • Państwowy Bank Rolny wobec drobnego rolnictwa
  • Ulgi dla rolników, którzy zawarli układy konwersyjne za pośrednictwem Banku
  • Kredyty dla młodzieży wiejskiej
  • Udział Komunalnych Kas Oszczędności w dorobku 20-lecia Polski Niepodległej
  • Z prasy rolniczej
  • Polskie Radio pełni doniosła służbę społeczna
  • Dania wiejskie
  • Czekamy na Was, Wychowankowie Szkół Rolniczych!
  • Pod rozwagę przodownikom zespołów Przysposobienia Rolniczego
  • Dobrzy znajomi rolnicy
  • Praca przodownika w zespole Przysposobienia Rolniczego
  • Akcja Przyspo­sobienia Rolniczego
  • Średnie szkoły rolnicze
  • Jak zdobyć świadectwo z ukończenia 7-klas szkoły powszechnej
  • Wieś twórcza
  • Bakterie w gospodarce przyrody
  • W kreciej paszczy
  • Przykład godny naśladowania
  • Czy warto budować sławy rybne?
  • Ziarnko do ziarnka, az się zbierze miarka
  • Zbierajmy łom!
  • Z pism samorządowych
  • Związek Spółdzielni Rolniczych a Związek Spółdzielni Spożywców
  • Ciekawe książki rolnicze
  • Radio na wsi
  • Bajaka czy nie bajaka wiejska
  • Zebrania samokształcące rolników
  • Planowanie powszechne uczenie się rolnictwa
  • Wrażenia z pokazu
  • Wystawa Przysposobienia Rolniczego
  • Z przeszłości niższych szkół rolniczych przed wojną
  • Wybory do Rad Powiatowych
  • Zgłasznie kandydatów do Rad Powiatowych
  • O pielęgnacji i żywieniu owiec — macior i jagniqt
  • Zima w kurniku
  • Chów królików
  • Przysposobienie Rolnicze nie jest organizacjq młodzieży
  • W okresie samokształceniowym
  • Co dał rolnikom pokaz w Chełmży
  • Rozwój szkół gospodarskich
  • Rola w zimie
  • Gospodarstwo stawowe i jego zakładanie
  • Znaczenie hodowli w życiu gospodarczym Polski
  • Wieś tworząca
  • Samorząd i radiolonizacja wsi