Jak się powinniśmy bawić?

Nic nas tak nie cieszy i nie porywa, jak muzyka i zabawa; wystarczy żeby ktoś tylko smyczkiem ruszył, a już się sposobimy do tańca. Widocznie człowiek odziedzicza jakieś cechy specjalne, które mu każą być czułym i wrażliwym na muzykę i jej rytm. Ta właśnie wrażliwość i odczucie muzyki występuje na wsi jako zjawisko powszechne, a przoduje w tym młodzież. Niech się tylko dowiemy, że gdzieś tam na końcu wsi, czy nawet w sąsiedniej jest zabawa taneczna lub wesele — pokonujemy wtedy największe nieraz przeszkody, aby tylko wziąć udział w zabawie i potańczyć sobie lub tylko przy­słuchać się muzyce i śpiewom. Dzięki takiemu właśnie ustosunkowaniu się wsi do zabaw i muzyki jesteśmy w po­siadaniu tak bogatej kultury ludowej z tej dziedziny. Kto z nas nie zna tych pięknych przyśpiewek weselnych, zamaszystych kra­kowiaków, zaciekłych polek, oberków, ma­zurków czy kujawiaków! Wystarczy nieraz jedno tylko wesele we wsi, na jesieni lub w zapusty, a cała wieś będzie przez długi czas nuciła pieśni i wygwizdywała skoczne melodie wygrywane na tymże weselu. Nic dziwnego, że te nasze skrzypce i basy wy­chowały takich artystów, jakim był Szopen, a jest dziś Paderewski i wielu innych. Dziś już wiejska muzyka, taniec czy śpiew ludo­wy stał się narodowym, a nawet rozsławił Polskę daleko poza jej granice. Równocześnie stwierdzamy, że piękna za­bawa, a więc śpiew, muzyka i taniec jest najlepszym środkiem wychowawczym mło­dzieży, bo nigdzie tak jak na zabawie nie uwidacznia się charakter człowieka. Pod wpływem pięknych melodyj stajemy się kul-turalniejszymi, lepszymi i nabieramy praw­dziwej ogłady towarzyskiej. To też naj­bardziej lubimy ludzi takich, którzy potrafią się bawić, a przede wszystkim potrafią się na zabawie odpowiednio zachować. Właśnie warto byśmy się chwilę zastanowili nad tym, jak też powinniśmy się bawić, by nasze za­bawy były naprawdę takimi, jakimi je so­bie mieć życzymy. Właśnie dziś, gdy tę sprawę omawiamy, gdy się tyle mówi o uroku i wartości na­szych wiejskich zabaw, gdy życzymy sobie słyszeć przez radio naszą muzykę, śpiew i obrzędy weselne — młodzież wiejska w różnych środowiskach Polski wnosi bar­dzo brzydkie obyczaje na zabawy czy wese­la i obniża ich wartość kulturalną, a często gęsto nasze zabawy zamieniają się w zwy­czajną łobuzerską bójkę. — Uprzytomnijmy sobie np taką rzecz: wesele. Pokochało się dwoje młodych ludzi i ażeby swoje szczę­ście utrwalić, upewnić i podzielić się tym szczęściem z drugimi, a nawet ze wsią całą, spraszają do siebie gości. Otrzymują dużo życzeń, nie tylko od rodziców, ale od wszy­stkich gości, by im dobrze było: „Szczęść Wam Boże"! Muzyka gra, a tu już słychać śpiew: „Siadaj że na wóz moje kochanie, nie pomoże ci płacz, narzekanie". — Jadą do ślubu. A po ślubie „czepiny", dzielenie się kołaczem, śpiewy i tańce bez końca. Przy stołach zastawionych przeróżnymi potrawami siedzą starsi, popijają sobie i gwarzą. O czym gwarzą? O minionej, często bardzo dawno, młodości, o tym jak to się dawniej bawili na weselach, jak ciężko pracowali na kawałek chleba i w jaki to sposób go zdobywali. Ktoś inny omawia jaki to posag wnosi panna mło­da, a jeszcze inni z zamiłowaniem przygląda­ją się tańczącym opodal. Wtem przychodzi starszy drużba i oznajmia weselnym, że „te­raz sąsiedzi tańcują". — Zerwali się starzy, nogi już z miejsca przybierają w takt mu­zyki, wszystkich ogarnia radość a zarazem i ciekawość, jak też starzy zatańcują. I wła­śnie wtedy, kiedy są tak wszyscy rozbawie­ni, wpada do izby weselnej gromada podpi­tych... no, trudno ich inaczej nazwać, jak tylko łobuzami, — rozbijają lampy i rozpo­czynają swój szalony taniec, często z pał­kami i nożami. Wynikiem takiego napa­du jest kilku rannych, a czasem nawet i za­bitych. I o cóż poszło? Mieli jakieś porachun­ki osobiste jeszcze „z tamtego roku"! Weźmy inny przykład: Na zabawę ludo­wą wynajęto salę do tańca, muzyków spro­wadzono aż z miasta, by grali „nowe kawa­ły". Przyglądasz się człowieku takiej zaba­wie, ale chociażbyś nawet i kilka godzin patrzał, to i tak nie zrozumiesz, o co komu chodzi w tym tańcu. Muzyka składa się z różnych piszczałek, bębnów, tależy, trąb „jerychońskich" (skrzypiec i basów często ani nie ujrzysz) i grają, ale co, nie można zrozumieć. Młodzież łazi po sali jak cielęta po stajni, raz się przegina w lewo, to znów w prawo, tłucze się po kątach. Na raz ogrom­ne zamieszanie, muzyka mimo wszystko gra, lecz na sali widzimy już prawdziwą wojnę. Za chwilę wynoszą rannych, inni znów coś zawzięcie perswadują, ale jest już po zabawie. I o cóż poszło?—O całkiem prostą rzecz: oto chłopiec zauważył, że jego dziewczyna z kim innym tańczy i już ją podejrzewa 0 zdradę, bo się za bardzo „przytulają". 1 słusznie twierdzi. Przecież te wszystkie „schimmy", „tanga", „fokstroty" i inne jesz­cze tańce tylko takie podejrzenia mogą ro­dzić. Dlatego wróćmy na naszych zabawach do naszych rodzimych — wiejskich tańców. Jeżeli będziemy tańczyli krakowiaka, ma­zura, oberka, kujawiaka, a przede wrzystkim „odbijanego", to nigdy nie powstanie podej­rzenie o zdradę, bo tam nie ma na to czasu. Tancerka przechodzi z rąk do rąk, co chwi­la zmieniają się figury tańca, tańczący opa­nowani są samą sztuką, artyzmem tańca, nie ma wówczas mowy o jakichś innych kombi­nacjach". Tańce ludowe mają to do siebie, że wprowadzają człowieka w zupełne za­pomnienie o świecie, dają możność wyłado­wania młodzieńczej energii. Mówiąc o naszych zabawach i weselach, zwróćmy jeszcze uwagę na jedną rzecz, któ­ra dla nas jest „być albo nie być" — to pi­cie wódki. Przypatrzmy się, jak wygląda pi­jany człowiek. Przede wszystkim stracił ro­zum i świadomość tego co czyni, zatruł swój organizm tak, że przez długi czas musi się leczyć, by wrócić do zdrowia. Pijany czło­wiek narobi czasem tyle zła, że przez całe swoje życie już nie potrafi tego naprawić. Najnieszczęśliwszą jest rodzina pijaka, bo skutki pijaństwa odbijają się mocno na jego potomstwie. Ale mówmy o sobie — mło­dych pijakach. Jakie wrażenie robi na nas pijany młody człowiek? — Oto czuć sromo-tą, twarz stała się niemiłą, wprost obrzydła i taki to „kawaler" chce koniecznie wtedy tańczyć z dziewczyną. Naprawdę, współczu­ję tej koleżance, która musi takie okropno­ści znosić. A czy wydane pieniądz-e na wód­kę nie mogłyby być obrócone na inne cele, np. na kupno książki, na wiejski uniwersy­tet ludowy, czy też na szkołę rolniczą. My­ślę, że czas najwyższy byśmy my, młodzi, za-, stanowili się nad tymi sprawami. Rozważmy sobie dobrze to wszystko, cośmy wyżej powiedzieli i odpowiedzmy, czy wolno nam pozwolić, by nasze przepiękne wiejskie wesela, ze swoimi zwyczajami i ob­rzędami ulegały napadom łobuzerii? — Czy naprawdę nie da się naszych zabaw młodzie­żowych i ogólnych tak organizować, by ba­wili się na nich wszyscy i po naszemu? — Czy celem naszym jest tylko picie wódki, czy inne mamy przed sobą oele? Jak będzie wyglądała nasza wieś, jeżeli nie można bę­dzie urządzić wesela, gdy na zabawach tań­czyć będziemy tylko „fokstroty", a zamiast pieśni ludowej zaczniemy wyśpiewywać ja­kieś bzdurne piosenki. Myślę, że niniejsze rozważania, zwłasz­cza w obecnym okresie zapustowym, są na czasie. Koniecznie trzeba zaradzić złu i zgni-liźnie, która się do wsi garnie. Dźwigajmy więc w zwyż piękno naszych zabaw i wesel, a śpiewu naszego i muzyki przede wszystkim, by rozbudziły nasze ży­cie polskie i, by kultura ludowa zrodziła nowych wiejskich kompozytorów i muzy­ków.

O serwisie

“ Serwis poĹ›wiÄ™cony zagadnieniom oraz nowinkom na temat rolnictwa w okresie przedwojennym. Mam gĹ‚Ä™bokÄ… nadzieje, ĹĽe zawarte tutaj rady, znajdÄ… zastosowanie w rolnictwie teraĹşniejszym.”