Czym nas wzbogaciło Zaolzie?

W związku z przyłączeniem do Polski Za­olzia należy się zapoznać bliżej z tą nową częścią Śląska. Otóż powierzchnia jej wynosi około 800 km. kw., a ilość mieszkańców dochodzi praw­dopodobnie do 260 tysięcy osób. W ten spo­sób Polska obecnie posiada 389 tys. km kwa­dratowych obszaru oraz 35 milionów miesz­kańców. A teraz — czym nas wzbogaca Zaolzie? Bogactwa tej ziemi podzielić można na dwie grupy: rolnictwo i przemysł z górnic­twem. Jakie tam są bogactwa rolne? Otóż znaj­dujemy tam 31 tys. gospodarstw. W tym 24 tys. bardzo drobnych warsztatów — poniżej 2 ha. Są to przeważnie małe ogródki, nale­żące głównie do robotników fabrycznych, rzemieślników, kupców itd, a zatem nie są rolnymi w ścisłym rozumieniu tego słowa. Gospodarstwa te zajmują łącznie około 12 tys. ha. Do drugiej grupy wchodzą warszta­ty 2 — 5 hektarowe. Jest ich około 3,7 ty­siąca, a zajmują bezmała 12 tys. ha. Dalej idą gospodarstwa 5—20 ha w ilości 2,1 tys., po­siadających razem 19 tys. ha. Średnich go­spodarstw od 20 do 100 jest 189, obejmu­jących razem 6 tys. ha. I wreszcie 42 folwar­ki, posiadające 26 tys. ha. Tutaj zaznaczyć należy, że folwarki te posiadają sporo lasów górskich (19 tys. ha), są to więc gospodar­stwa leśno-rolnicze. W porównaniu z innymi dzielnicami zaznacza się tutaj znaczny od­setek gospodarstw średnich. Grunty orne zajmują 48% powierzchni, łąki — 5%, pastwiska — 12%; są to pa­stwiska górskie i nie powinny być zmienione na grunty orne, należące w olbrzymiej większości do gospodarstw małych: od 2 do 20 ha. Ogrody zajmują tam 1,3%, lasy prze­ważnie! górskie —■ świerkowe 30 %, stawy rybne 0,5% i należą przeważnie do folwar­ków, a nieużytki zajmują zaledwie 3,5% po­wierzchni. Powyższe wskazuje, że Zaolzie po­siada ten sam mniej więcej odsetek gruntów ornych co reszta Polski, nieco więcej lasów i pastwisk oraz stawów rybnych, natomiast znacznie mniej łąk. Mała ilość nieużytków wskazuje, że rolnictwo jest tam wysoko po­stawione. Spośród uprawnych roślin na pierwsze miejsce wysuwają się ziemniaki, które obej­mują 20% gruntów ornych; owies — 19%, a pszenica — 9% . Na nizinach i w dolinach przeważają zie­mniaki i pszenica, a w terenach górskich: ży­to i owies, Z powyższego wypada, że Zaol­zie produkuje dużo ziemniaków. Jest to zro­zumiałe, jeśli się zważy, że kraj ten jest gę­sto zaludniony, posiada dużo robotników i rozwinął wysoko hodowlę świń. Na Zaolziu rozwinięta jest hodowla. Co prawda ilość koni (w przeliczeniu na 100 ha użytków rolnych) jest stosunkowo 2 razy niższa niż w Polsce w ogóle. Tutaj zaznaczyć trzeba, że na Zaolziu stosowana jest upra­wa roli krowami. Dzięki też temu mogą trzy­mać tam stosunkowo niedużo koni — darmo­zjadów. Ilość bydła jest o jedną trzecią wyż­sza, a ilość świń nawet dwa i pół raza wyższa. Chociaż pastwiska górskie są tutaj liczne, to jednak owiec hodują niewiele, gdyż przy wy­sokiej cenie nabiału lepiej kalkulowało się hodować krowy. Również dobrze opłaca się tutaj hodowla świń, gdyż na nie zbyt jest na miejscu — w licznych osiedlach fabrycznych. Dodać należy, że wraz z Zaolziem otrzymuje­my około stu spółdzielni, przeważnie kredy­towych. Spółdzielnie rolniczo-handlowe i mle­czarskie są tam nieliczne, gdyż rolnicy mogą łatwo- spieniężać swoje towary w licznych miejscowych osiedlach fabrycznych. Jeszcze większe bogactwa wykazuje przemysł. Mianowicie Zaolzie posiada bogate kopalnie węgla komiennego w doskonałym gatunku. Węgiel ten nadaje się do wyrobu koksu i dla celów hutniczych (do wytapiania żelaza). W kopalniach tych w 1930 r. było zatrudnionych bezmała 23 tys. robotników. Poza tym znajdują się tam jeszcze olbrzymie huty, stalownie, walcownie itp. zakłady prze­mysłu metalowego. Zakłady te liczyły prze­szło 12 tys.. robotników. Silnie rozwinięty jest i przemysł drzewny (tartaki). Inne działy przemysłu zatrudniają znacznie mniejszą liczbę robotników. �ącznie Zaolzie w r. 1930 posiadało 50 tys. robotników przemysłowych i rzemieślników, 7 tysięcy pracowników han­dlowych. Jest to więc kraj uprzemysło­wiony. Obecnie zastanowić się należy, jaki wpływ wywrze przyłączenie Zaolzia na naszą go­spodarkę. Przede wszystkim Polska dotych­czas sprowadzać musiała zza granicy (głów­nie z Zaolzia) lepsze gatunki koksu hutnicze­go. Teraz będzie miała koks własny — bę­dzie to duża oszczędność dla gospodarki pań­stwowej. Duże huty zaolzańskie dostarczają stali, tak potrzebnej teraz — w chwili ui rze­mysławiania kraju. Przed rokiem planowa­liśmy uruchomienie kilku nowych hut, teraz to jest już zbędne. Ale korzyści te nie doty­czą bezpośrednio rolników. Dla nich najważ­niejsze jest to, że Zaolzie — kraj gęsto za­ludniony będzie dobrym rynkiem zbytu dla płodów rolnych. Przede wszystkim kraj teń będzie sprowadzał z innych dzielnic: zboże, warzywa, nabiał, zwierzęta rzeźne, ziemniaki itp. Chociaż mieszka tam zaledwie ćwierć mi­liona osób, to jednak są to spożywcy zamoż­ni, dobrze zarabiający w przemyśle, a za tym i wykazujący wysokie spożycie produktów rolnych. W ten sposób przez przyłączenie Zaolzia powiększyliśmy znacznie ilość odbiorców płodów rolnych i to zamożniejszych. Z drugiej strony stawy rybne Zaolzia zasilą nasz ry­nek wewnętrzny karpiami, których sprowa­dzaliśmy sporo z Węgier.

O serwisie

“ Serwis poĹ›wiÄ™cony zagadnieniom oraz nowinkom na temat rolnictwa w okresie przedwojennym. Mam gĹ‚Ä™bokÄ… nadzieje, ĹĽe zawarte tutaj rady, znajdÄ… zastosowanie w rolnictwie teraĹşniejszym.”